Podatki w Niemczech: Czy w Niemczech trzeba (i warto) rozliczyć się z podatku?

Post zaktualizowany 05.07.2023

Zacznijmy od pytania, kto nie musi się rozliczyć z podatku dochodowego w Niemczech.


Przede wszystkim, osoby spełniające WSZYSTKIE poniżej wymienione warunki:

• klasa podatkowa (Steuerklasse) 1 (single) i 4 (w związku małżeńskim)
• bez dzieci
• przychody TYLKO z umowy o pracę

Zeznania podatkowego (Steuererklärung) nie muszą też składać osoby o małych rocznych dochodach. W 2022 jest to 10.347 EUR (tzw. Grundfreibetrag), od 2023 roku wzrasta do 10.908 EUR.

Obowiązek rozliczenia podatku i terminy

Wszystkie pozostałe osoby - czyli np. małżeństwa na Steuerklasse 3/5, prowadzący przedsiębiorstwo itd. muszą swoje zeznanie podatkowe złożyć najpóźniej do 31.07. kolejnego roku (czyli rozliczenie za 2022 trzeba oddać do 31. lipca 2023 roku). Warto zaznaczyć, że termin ten można przedłużyć, jeśli rozliczamy się LEGALNIE u doradcy podatkowego (osoba posługująca się tytułem Steuerberater) lub też w tzw. Lohnsteuerhilfeverein (w wolnym tłumaczeniu: stowarzyszenie pomocy w rozliczaniu podatku dochodowego). W przypadku zezania podatkowego za 2022 termin ten wydłuża się aż do końca lutego 2024! Opłaca się więc zainwestować w fachową pomoc. 

Czy opłaca się dobrowolnie rozliczyć z podatku (czyli - czy i ile dostanę zwrotu z podatku)?

W większości przypadków odpowiedź brzmi TAK. Na klasie podatkowej 1 i 4 nie ma ryzyka dopłaty, a dodatkowo można jeszcze bardzo dużo rzeczy odliczyć w koszty! Rozliczam się już dobrowolnie od wielu lat i zawsze miałam zwrot.

Co lepsze - jeśli chcemy się rozliczyć dobrowolnie - nie obowiązuje nas termin 31. lipca. Zeznanie takie można złożyć do 4 lat po upływie roku podatkowego (czyli np. za 2019 rok można rozliczyć się do końca 2023 roku!). To rozwiązanie nie tylko daje nam dużo czasu na przygotowanie sprawozdania, ale również... przynosi dodatkowy dochód w postaci odsetek 😏 Tak jest, Finanzamt nas wynagradza za to, że przetrzymywał nasze pieniądze 😁 Im później tym lepiej.

Maksymalna kwota, jaką można dostać ze zwrotu podatku to oczywiście kwota, którą się w danym roku zapłaciło. Można ją znaleźć na "Lohnsteuerbescheinigung" = czyli na zaświadczeniu od pracodawcy o zapłaconych w danym roku podatkach (pole numer 4. "einbehaltene Lohnsteuer" i w landach zachodnich dodatkowo pole 5. "einbehaltener Solidaritätszuschlag").

Mówiąc prościej, jeśli się w danym roku nie zapłaciło podatku (ze względu na niskie zarobki), to nie opłaca się rozliczać. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy poniesione koszty były wysokie (wyższe od przychodów), a w przyszłości oczekiwany jest wzrost zarobków. W takim przypadku można "stratę podatkową" (Verlustvortrag) przenieść na kolejne lata podatkowe i tym samym zapłacić mniej podatku w przyszłości. 

Jak się rozliczyć?

Można jak najbardziej rozliczyć się samemu, na początku może to się wydawać trudne, ale da się przez to przebrnąć. Jeśli tylko mówicie dobrze po niemiecku i macie czas, żeby w spokoju zrozumieć poszczególne pola w formularzu, uważam, że to świetne rozwiązanie. Dlaczego? Bo nic nie kosztuje. Można się rozliczyć bezpośrednio przez program Finanzamtu https://www.elster.de/eportal/start za darmo!

Można też zainwestować w jakiś fajny program (w Niemczech na prawdę można rozliczyć wiele rzeczy!), jak np. WISO steuer:Sparbuch. Trzeba znać niemiecki. Koszt to na chwilę obecną ok. 29 EUR, które oczywiście można potem wrzucić w koszty podatkowe (= zmniejszamy podatek do zapłacenia) 😊

Osoby, które jednak nie chcą się same zagłębiać w tajniki podatków, lub też ze względów językowych wolą zasięgnąć fachowej pomocy, powinny się zgłosić do doradcy podatkowego (Steuerberater) lub Lohnsteuerhilfeverein. Bez problemu powinniście znaleźć kogoś mówiącego po polsku w waszych okolicach. Można też załatwić wszystko online / drogą pocztową.

Ważne: usługi Lohnsteuerhilfeverein są dużo tańsze, ale doradcy Ci nie mogą rozliczać firm (Gewerbe)!

Ważne 2: wszyscy inni tak zwani księgowi i doradcy NIE MAJĄ UPRAWNIEŃ do rozliczania podatków i robią to nielegalnie! Nie mówiąc o tym, że ich wiedza jest bardzo często wątpliwa. Takie osoby można podać do urzędu skarbowego (Finanzamt). Za wykonywanie tego typu usług bez uprawnień grożą kary pieniężne!

Ważne 3: poniesione koszty oczywiście można odliczyć jako koszt podatkowy w zeznaniu i tym samym obniżyć podatek 😃

Jakie koszty można odliczyć podatkowo w Niemczech?
Można odliczyć wiele, ale od razu zaznaczam, że trzeba mieć dowody: rachunki, paragony, lub przynajmniej wyciąg z konta bankowego

• Jeśli w celu podjęcia pracy przeprowadziliście się do Niemiec - wszystkie koszty związane z przeprowadzką

• Jeśli rodzina (żona, dzieci) zostaną w Polsce, lub mieszkają w innym mieście, i konieczne jest wynajęcie drugiego mieszkania, można w zeznaniu podatkowym odliczyć czynsz za to drugie mieszkanie oraz dojazdy do domu.

• Kursy językowe, łącznie z dojazdem (!) i wszystkimi potrzebnymi materiałami

• Koszty ubiegania się o pracę (czyli np. wydatki na znaczki, na zdjęcia, dojazd, jeśli nie było zwrotu ze strony potencjalnego pracodawcy). Finanzamt akceptuje pewnego rodzaju "Pauschale" - bez konieczności udowodnienia - 9 EUR za podanie składane na papierze i 2,5 EUR online.

• Dojazd do pracy - tzw. "Entfernungspauschale". Nawet jeśli dojeżdżamy transportem publicznym, można odliczyć 0,3 EUR za kilometr w jedną stronę za każdy przepracowany dzień (dla transportu publicznego limit na rok to 4.500 EUR).

• Wszystkie środki zakupione na potrzeby pracy (oczywiście jakie środki - zależy od wykonywanego zawodu). Np. jeśli potrzbujemy do pracy komputer, to oczywiście ten komputer można zaliczyć do kosztów podatkowych. 

• Ubrania robocze (pracuję w biurze i czasem Finanzamt akceptował rachunki za koszule!)

• Literatura fachowa (książki i czasopisma!)

• Wszystkie kursy zawodowe i dokształcanie się, wraz z dojazdami, dietą (jeśli szkolenie trwało więcej niż jeden dzień)

• Składki na związek zawodowy

• Wszystkie koszty związane z robieniem prawo jazdy na samochód ciężarowy lub autobus

• Koszty doradcy podatkowego / Lohsteuerhilfe

Jeśli macie jeszcze jakieś pytania - zostawcie je w komentarzach, postaram się odpowiedzieć :)