Ciąża w Niemczech: Formalności przed porodem i po porodzie

Ciąża i poród to nie tylko wielka radość dla przyszłych rodziców, ale też wiele formalności, o których trzeba pamiętać. Mam nadzieję, że moje zestawienie pomoże wam szybko przebrnąć przez wszystkie procedury i o niczym nie zapomnieć 😊

Formalności w Niemczech przed porodem:

• kobieta powinna poinformować o ciąży pracodawcę. Jak szybko to zrobi, zależy przede wszystkim od charakteru pracy. Jeśli warunki pracy mogłyby zagrozić ciąży (np. dźwiganie ciężkich przedmitów, praca z chemikaliami itd.), warto jak najszybciej zgłosić ciążę pracodawcy, który jeśli nie będzie mógł zagwarantować innego zajęcia, będzie zmuszony wystawić Beschäftigungsverbot, o szczegółach pisałam już tutaj. Zgłosić ciąże należy również po to, żeby pracodawca mógł obliczyć, kiedy rozpocznie się urlop macierzyński (Mutterschaftsurlaub), o wszystim pisałam w tym poście 😄
• jeszcze przed porodem kobieta powinna wysłać zaświadczenie o ciąży do swojej kasy chorych, tak aby otrzymać zaliczję na zasiłek macierzyński (Mutterschaftsgeld) na czas. O tym również pisałam już na blogu, wystarczy kliknąć tu.
• jeśli przyszły tata będzie chciał zaraz po porodzie zostać z żoną w domu, powinien najpóźniej 7 tygodni przed planowanym terminem porodu zgłosić u pracodawcy chęć wzięcia urlopu wychowawczego (Elternzeit). Szczegóły na ten temat tutaj. 
• w zależności od miejsca zamieszkania, być może trzeba będzie jeszcze podczas ciąży zatroszczyć się o miejsce w żłobku. Sytuacja taka ma miejsce szczególnie w dużych miastach. Dziecka jeszcze nie ma na świecie, ale już powinno być wpisane na listę oczekujących na miejsce w żłobku 😅

Formalności w Niemczech po porodzie:

• Urodzenie dziecka trzeba zgłosić w urzędzie stanu cywilnego (Standesamt). Bardzo często zrobić to można już w szpitalu. Jeśli nie ma takiej opcji, na szczęście zgłoszenia może dokonać sam tata, mama może zostać w domu z maluszkiem. W zależności od miasta będą wymagane różne dokumenty. Podstawą jest oczywiście zaświadczenie ze szpitala o porodzie. Niektóre urzędy będą chciały dodatkowo tylko dowody osobiste rodziców (zwłaszcza jeśli rodzice wzięli ślub w Niemczech lub też mają obywatelstwo niemieckie), ja musiałam dostarczyć swój i męża odpis skrócony aktu urodzenia (na druku międzynarodowym), odpis skrócony aktu małżeństwa oraz dowody osobiste. Niemiecki akt urodzenia dziecka będzie gotowy w ciągu kilku dni lub tygodni i kosztuje kilka euro. My płaciliśmy 12 euro za każdy odpis, zarówno na druku niemieckim jak i międzynarodowym. Warto o ten międzynarodowy druk poprosić, bo będzie on potrzebny do umiejscowienia aktu urodzenia w Polsce (bez tego dziecko nie otrzyma numeru PESEL i nie dostanie dowodu osobistego). Można poprosić o przesłanie aktów urodzenia pocztą. Urząd wystawia też dokument potrzebny do wypłaty pozostałej części zasiłku macierzyńskiego. O tym, co z tym dokumentem zrobić piszę w kolejnych podpunktach 😊
• Jeśli po urlopie macierzyńskim (8 tygodni) kobieta chce zostać w domu na urlopie wychowawczym, powinna w ciągu tygodnia po porodzie zgłosić taką chęć u swojego pracodawcy. O szczegółach pisałam tutaj. 
• Po otrzymaniu dokumentów z urzędu stanu cywilnego, należy jak najszybciej zaświadczenie z dopiskiem "Gilt nur für die Hilfe bei Schwangerschaft und Mutterschaft" wraz z wnioskiem o zasiłek macierzyński wysłać do swojej kasy chorych. O całej procedurze pisałam tutaj. Kasa chorych niezwłocznie przyśle zaświadczenie, które będzie konieczne do wniosku o Elterngeld.
• O zasiłek wychowawczy (Elterngeld) należy ubiegać się najpóźniej na 3 miesiące po urodzeniu dziecka. Warto wypełnić ten wniosek jeszcze przed porodem i zebrać potrzebne dokumenty (jak np. paski z wypłaty). Wniosek można złożyć dopiero po otrzymaniu dokumentu z kasy chorych z punktu powyżej 😉 Wszystkie informacje o Elterngeld znajdziesz tutaj.
• Gorący temat Kindergeld 😄, czyli zasiłek na dziecko. Najszybszym sposobem uzyskania zasiłku na dziecko jest przygotowanie wniosku jeszcze przed porodem i złożenie dokumentów zaraz po urodzeniu, ponieważ o Kindergeld można się ubiegać tylko z aktem urodzenia. Ważne, żeby nie czekać zbyt długo, ponieważ zasiłek ten jest wypłacany tylko do pół roku wstecz! Wniosek należy złożyć w Familienkasse (można pocztą). W przypadku pierwszego i drugiego dziecka Kindergeld wynosi obecnie 194 euro. W przypadku trzeciego dziecka kwota ta wzrasta do 200 euro, w przypadku czwartego i każdego kolejnego dziecka rodzice otrzymują 225 euro miesięcznie.
• Zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego w swojej kasie chorych (Krankenkasse). Dziecko ma automatycznie ubezpieczenie od pierwszej sekundy życia, a zgłoszenia należy dokonać najpóźniej do dwóch miesięcy po porodzie. Osoby z ubezpieczeniem ustawowym (gesetzlich) ubezpieczają swoje dziecko bez żadnych dodatkowych opłat. W przypadku osób z prywatnym ubezpieczeniem (privat) najprawdopodobniej składka miesięczna zostanie zwiększona. Należy się w tym przypadku poinformować w swojej ubezpieczalni.