Ciąża w Niemczech: wszystko o urlopie i zasiłku macierzyńskim w Niemczech (Mutterschutz, Mutterschaftsurlaub, Mutterschaftsgeld)

Zobacz pozostałe moje artykuły związane z ciążą i porodem w Niemczech: kliknij tu.


Ile trwa urlop macierzyński w Niemczech?

Urlop macierzyński (Mutterschaftsurlaub) w Niemczech rozpoczyna się 6 tygodni przed planowanym terminem porodu (errechneter Entbindungstermin).

Po porodzie kobiecie przysługuje standardowo 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. W przypadku wcześniaków (Frühgeburt) lub ciąży mnogiej (Mehrlinggeburt) okres ten wydłuża się do 12 tygodni. O wcześniaku (Frühchen) mówi się, jeżeli poród nastąpił przed końcem 37 tygodnia ciąży (37+0). Lekarz wystawia w obu przypadkach specjalne zaświadczenie.



Komu przysługuje urlop macierzyński w Niemczech?

Przysługuje on wszystkim zatrudnionym kobietom w ciąży, również na bazie Minijob.


Czy trzeba składać wniosek o urlop macierzyński?

Nie, nie trzeba składać wniosku. Jednak pracodawcę trzeba o ciąży i planowanym terminie porodu poinformować. Zazwyczaj pracodawcy wymagają zaświadczenie od lekarza ginekologa (Schwangerschaftsbescheinigung). Takie zaświadczenie kosztuje kilka euro, które pracodawca powinien ciężarnej wrócić!

Już po porodzie również trzeba poinformować pracodawcę, żeby dział personalny mógł obliczyć, kiedy kończy się urlop macierzyński. Zazwyczaj pracodawcy wymagają kopii aktu urodzenia dziecka.

Oba dokumenty bardzo często pracodawcy akceptują w formie elektronicznej.


Czy kobieta może pracować podczas urlopu macierzyńskiego


Pracownica może na własne życzenie pracować w czasie tych 6 tygodni urlopu macierzyńskiego, które przysługują ciężarnej przed porodem. Pracodawca nie może jednak zmusić kobiety do pracy w tym okresie ochronnym.

Natomiast po porodzie nie ma już takiej możliwości. Kobieta nie może pracować podczas tych 8 tygodni po porodzie (lub 12 w przypadku wcześniaków i ciąży mnogiej).


Ile wynosi zasiłek macierzyński w Niemczech?

Przez cały urlop macierzyński (przed i po porodzie) kobieta dostaje w Niemczech 100% swojej pensji przed urlopem. Co ciekawe w tym czasie ciężarna otrzymuje pieniążki z dwóch źródeł:

• kasa chorych (Krankenkasse) wypłaca zasiłek macierzyński (Mutterschaftsgeld) w wysokości maksymalnie 13 euro za dzień. Zasiłek ten nie jest wypłacany automatycznie, trzeba złożyć odpowiedni wniosek w swojej kasie chorych. Poniżej opisuję, jak cała procedura wygląda w Techniker Krankenkasse (TK)
• pracodawca wypłaca różnicę (Arbeitgeberzuschuss) pomiędzy dotychczasowym wynagrodzeniem netto, a zasiłkiem macierzyńskim wypłacanym przez kasę chorych. W ten sposób kobieta otrzymuje w sumie 100% swojej pensji. 

Jak ubiegać się o zasiłek macierzyński?

W przypadku pracodawcy żadnych dodatkowych wniosków składać nie trzeba. Wystarczą informacje o ciąży i porodzie, tak jak już pisałam wyżej. 

Kasy chorych natomiast mają swoje procedury. Wystarczy wygooglować "Mutteschaftsgeld beantragen" plus nazwa kasy chorych. W Techniker Krankenkasse wygląda to następująco (podejrzewam, że inne kasy chorych robią to tak samo): 

• jeszcze w czasie ciąży należy poprosić lekarza ginekologa prowadzącego ciążę o zaświadczenie o terminie porodu (Zeugnis über den mutmaßlichen Tag der Entbindung). Warto powiedzieć, że chodzi o Mutterschaftsgeld. Zaświadczenie to ma dopisek <Ausfertigung für die Krankenkasse> i nic nie kosztuje. Dokument ten należy uzupełnić danymi takimi jak numer konta bankowego i wysłać do kasy chorych. TK bardzo szybko reaguje i po kilku dniach na koncie pojawia się tzw. zaliczka (Abschlagszahlung) - 13 euro za każdy dzień przed planowanym terminem porodu. Zaliczka ta może być najwcześniej wypłacona na 50 dni przed terminem porodu. 
• w tym samym czasie kasa chorych wysyła potwierdzenie przysłania zasiłku pocztą oraz wniosek "Erklärung für die Zahlung von Mutterschaftsgeld", który trzeba będzie wysłać po porodzie.
• po porodzie urząd stanu cywilnego (Standesamt) wystawi zaświadczenie specjalnie dla kasy chorych, ma ono dopisek "Gilt nur für die Hilfe bei Schwangerschaft und Mutterschaft". Ten dokument razem z wypełnionym wnioskiem, o którym mówiłam w poprzednim podpunkcie, należy wysłać do kasy chorych. Na tej podstawie zostanie przyznana reszta zasiłku. 

Po urlopie macierzyńskim (a ojciec zaraz po porodzie) rodzice mogą ubiegać się o urlop i zasiłek wychowawczy, o czym pisałam tutaj.